روف گاردن

روف گاردن یا باغ بام، هر نوع پوشش گیاهی است که در پشت بام ساختمان بنا شده است و امروزه به عنوان روشی برای بهبود کیفیت هوا و کاهش گرمای کلی شناخته شده است، اما کمبود فضا و زمین های گران قیمت، افزایش تعداد پارک ها و فضای طبیعی را دشوار می کند. به همین دلیل است که طی سالهای اخیر به ویژه در شهرهای بزرگتر و توسعه یافته محبوبیت بیشتری پیدا کرده اند.

 

روف گاردن چیست

باغ های پشت بام فضاهای سبز ساخته شده توسط انسان در بالاترین سطح ساختمان های صنعتی ، تجاری و مسکونی هستند، آنها ممکن است برای رشد محصول، فراهم کردن فضای بازی، ایجاد سایه و سرپناه و یا به عنوان روف گاردن رستوران یا فضاهایی مانند آن برای اوقات فراغت افراد و صرف غذا استفاده شوند. بام سبز نیز مانند روف گاردن می باشد اما با این تفاوت که در طراحی بام سبز علاوه بر نکاتی که در طراحی روف گاردن در نظر گرفته می شود  می بایست دارای امکاناتی برای حفظ محیط زیست باشد. به عنوان مثال، در آن تکنولوژی هایی مانند سلول های خورشیدی، توربین بادی، سیستم جمع آوری بارش باران و… استفاده می شود.

 

انواع روف گاردن

در زیر سه نوع اصلی روف گاردن که بر اساس پوشش گیاهی و نگهداری سقف ها طبقه بندی شدند، توضیح داده می شود:

روف گاردن گسترده

این نوع از باغ بام به حداقل لایه بستر خاک نیاز دارد و از این رو نگهداری آن بسیار آسان است. این باغ ها برای انبارها، گاراژها، سقف ها یا سایر ساختمان های اضافه در اطراف خانه مناسب هستند. در عین حال زیبایی کمتری دارند زیرا انواع پوشش گیاهی که روی این گیاه رشد می کنند بسیار محدود است. گیاه گل دار و خزه بهترین نوع پوشش گیاهی برای این نوع باغ است. گلسنگ می تواند به راحتی روی سطحی مانند پلاستیک ، فلز و شیشه رشد کند. از طرف دیگر خزه، گیاه کوچکی است که برای رشد آن به رطوبت کمتری نیاز دارد و رطوبت زیاد خاک برای رشد آن کافی است. این روف گاردن از نظر انواع پوشش گیاهی و ساخت و ساز ارزان تر است و برای آب و هوای مرطوب ایده آل است.

 

روف گاردن نیمه فشرده

این نوع باغ بام نیاز به یک لایه خاک عمیق تر دارد که باعث افزایش تنوع گونه های گیاهی می شود. با توجه به پوشش گیاهی، بار بیشتری برای حفظ خاک و آب، نیاز دارد. پوشش گیاهی را می توان با گونه های پایین تر از جنس Sedum انجام داد. این گونه ها نیازی به آبیاری مکرر ندارند. با این حال، پوشش گیاهی در دوره های خشک طولانی نیاز به آبیاری اضافی دارد. گل های وحشی که احتیاج به نگهداری ندارند می توانند در چنین باغ هایی به راحتی پرورش داده شوند.

 

روف گاردن فشرده

سبزیجات مشابه باغ حیاط خلوت مانند گل ها، درختچه ها، درختان و چندین عنصر موجود در پارک را می توان در این نوع باغ ها کاشت. با این حال ، این باغ بام مستلزم ساخت و سازهای بزرگ و پایدار است و از این رو بیشتر ساختمانها برای باغهای بام فشرده مناسب نیستند. علاوه بر اینکه این نوع باغ بام به نگهداری اساسی نیاز دارد، در آبیاری نیز باید به آن توجه ویژه ای شود.

 

طراحی روف گاردن

سطح مقطع یک روف گاردن به طور معمول با یک لایه عایق در پایین، یک غشای ضد آب جهت جلوگیری از نشت آب در ساختمان و یک مانع ریشه ای برای جلوگیری از نفوذ ریشه ها از طریق غشاء ضد آب آغاز می شود. از غشاء ضد آب که می تواند در برابر اثرات اسیدهای آزاد شده از برخی ریشه های گیاهان مقاومت کند باید استفاده شود.

لایه زهکشی ساخته شده از پلاستیک سبک، خاک رس یا سنگ ماسه، بخش بعدی است.که موجب حفظ سطح آب و هوا دهی لایه ها می شود. نقاط زهکشی باید از بالا قابل دسترسی باشند زیرا سیستم سقف، کل سقف را پوشش می دهد. در طرح های خاصی، لایه زهکشی همچنین می تواند آب را برای استفاده های بعدی گیاهان ذخیره کند. در بالای لایه زهکشی، یک ژئوتکستایل یا فیلتر وجود دارد که اجازه می دهد تا آب درون آن خیس شود و همچنین از فرسایش ذرات ریز خاک جلوگیری می کند.

سرانجام، لایه های بالا از یک پتو بادی و گیاهان رو به رشد تشکیل شده است. مواد در حال رشد از نظر وزنی سبک بوده و در هنگام تامین مواد مغذی گیاهان به زهکشی کمک می کند. از پتو بادی برای نگه داشتن محیط در حال رشد تا زمانی که ریشه گیاهان شکل بگیرد استفاده می شود.

 

مزایای روف گاردن

روف گاردن بسیار زیبا به نظر می رسد، چشم اندازی عالی دارد و اما فراتر از مزایای زیبایی آنها، دارای مزایای چشمگیر و مهم دیگری نیز می باشد که در ادامه ذکر می شود.

·        مانع از انتشار CO2 می شود.

·        موجب تولید بیشتر اکسیژن می شود.

·        هزینه های انرژی برای ایجاد گرمای ساختمان را کاهش می دهد.

·        زیستگاهی برای حیوانات ایجاد می کند.

·        باعث کاهش دمای محیط می شود.

·        موجب جمع آوری آب باران می شود.

·        رواناب و تخلیه آب طوفان را کاهش می دهد.

·        به عنوان عایق صوتی عمل کرده و مانع از ایجاد سروصدا می شود.

·        کاهش آلودگی هوا، توزیع گردو غبار و دود

·        حفظ گرما در زمستان و سرما در تابستان

·        ایجاد تهویه مطبوع

 

ایده های طراحی روف گاردن

1.     فضای اطراف آن را باز نگه دارید.

2.     گیاهان و درختان بلند بکارید.

3.     مبلمان مناسب، تختخواب های بزرگ یا آلاچیق و پرگولا در آن طراحی کنید.

4.     طراحی نورپردازی زیبا

5.     یک نقطه کانونی برای پلان روف گاردن در نظر بگیرید.

6.     از کفپوش های مناسب و زیبا استفاده کنید.

7.     با انواع گیاهان و رنگ ها در طراحی خود بازی کنید.

 

تعمیر و نگهداری روف گاردن

شیوه ی نگهداری باغ بام یکی از مهمترین معایب روف گاردن تلقی می شود. با این حال، در نظر گرفتن برنامه نگهداری در طول فرآیند طراحی بسیار ضروری است زیرا همه باغ های پشت بام نیاز به نگهداری دارند. کلیه ساختمان های تجاری با باغ بام ملزم به بررسی دوبار در سال و سقف آن هستند. تعمیر و نگهداری آن به نتیجه دلخواه مشتری بستگی دارد، که در صورت وجود باغ بام فشرده نیاز به بررسی سه ماهه یا حتی دو بار در سال دارد.

موارد زیر برخی از مهمترین فاکتورهایی است که باید در طول نگهداری مورد توجه قرار گیرد:

·        برای جلوگیری از انسداد زهکشی و رشد گیاهان نامطلوب باید تلاش کرد.

·        استفاده از کود باید به حداقل برسد زیرا میزان بالای استفاده ممکن است منجر به افزایش سطح مواد مغذی شود که می تواند بر کیفیت آب تاثیر منفی بگذارد.

·        ایجاد موانع در برابر پوشش گیاهی بسیار مهم هستند زیرا از گسترش آتش جلوگیری می کنند.

·        داشتن سیستم های محافظت در برابر سقوط ضروری است زیرا تعمیر و نگهداری در لبه ی 2 متری پشت بام انجام خواهد شد، این سیستم ها لازم است سالی یک بار چک شوند.